5627
sayılı Enerji Verimliliği yasasının zorunlu uygulamaya geçişi için öngörülen 10
yıllık sürenin dolması ile 2 Mayıs 2017 tarihinden itibaren öngörülen uygulama
ile çeşitli mağduriyetlerin oluşmasının önüne geçmek için,
Çevre
ve Şehircilik Bakanlığınca 28 Nisan 2017 tarih ve 30051 Sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan bir yönetmelikle zorunlu uygulamaya geçiş süreci 01.01.2020 tarihine
ertelenmiştir.
Uygulamanın başlaması ile birlikte 2011
yılından önce Yapı Ruhsatı almamış binalarda da dâhil Enerji Kimlik Belgesi
(EKB) olmayan binaların satışında tapu işlemleri yapılamayacağı gibi, EKB
olmayan binalarda ikamet edenler elektrik ve su abonelik sözleşmesi de
yapamayacaklardır.
Bakanlık verilerine göre, 2011’den
sonra yapı ruhsatı alan binalar için “yapı kullanma izni” aşamasında EKB
alınmakta olup bu kapsamda 2011 yılından bu yana Türkiye genelinde yetkilendirilmiş
olup bu kapsamda;
Toplam
35 civarında şirket ve kurum tarafından, 480 bin bina, 2011 yılından önce yapı
ruhsatı alan binalardan ise 61 bina olmak üzere toplamda 541 bin bina EKB
almıştır. Oysa EKB vermeye yetkili kuruluş sayısı yeterli sayıya çıkarılarak, yasanın
çıktığı günden bu güne kadar 2011 yılından önce yapılmış binaların satışlarında
Tapu işlemine bağlı olarak EKB belgesi zorunlu kılınmış olsaydı mevcut bina
stokunun büyük bölümü belgelendirilmiş olabilirdi.
10 yılda yapılanlara bakacak olursak
önümüzdeki 36 ayda yapılacak işler oldukça fazla görülmektedir.
EKB almamış binalarda elektrik
aboneliği de yapılamayacağı düşünülürse, süre bitiminden sonraki ilk kamu görevlileri
tayin döneminde, elektrik şirketlerini ilgilendirmediği ve alınması EKB’ye göre
daha kolay olduğu halde zorunlu deprem sigortası olmayan binaların abonelik
sözleşmelerinin yapılmadığı dönemler de düşünülürse,
Zorunlu
deprem sigortası ile EKB belgelendirme süreçleri de incelendiğinde, zorunlu
deprem sigortası uygulamasında Mülk sahibinin tapu belgesi ile bir sigorta
acentesine gidip poliçe düzenletmesi ile sorun büyük oranda çözülerek DASK
poliçesi ile birlikte abonelik sözleşme işlemi aynı gün içerisinde
bitirilebilmekteydi,
EKB
belgelendirme süreci düşünüldüğünde ise bu süre DASK sürecine benzerlik
göstermeyecek ve tüketici mağduriyetleri kaçınılmaz olacaktır.
Yeni
dönemde de EKB belgesi olmayan binalarda elektrik aboneliği yapacak olan
tüketicilerle özellikle, görevli tedarik şirketleri (EPSAŞ)’lar arasında
oldukça sıkıntılı günler yaşanacağı görülmektedir.
Geçmişteki sorunların tekrar
yaşanmaması için şimdiden önlemler alınmalı zorunlu EKB uygulama tarihine 36 ay
süre kaldığı düşünülürse,
EKB’lerin
binaların enerji tasarruf seviyesi ve sera gazı salınımını gösteren belgeler
olduğu dikkate alınırsa, Doğalaz dağıtım şirketleri de bu sürecin taraflarından
biri konumundadır. Bu nedenle;
Gerek
kamu, gerek özel sektör bu sorunun çözümü konusunda ciddi işbirliği içinde
olmalı, sorunun çözümü için mevcut duruma ilave olarak, Çevre temizlik vergisi,
Emlak vergisi, Doğalgaz ve Elektrik fiyatlarında EKB belgeli binalar için daha
uygun fiyatlandırma politikaları ile EKB edinme cazip hale getirmeli.
Mevcut
binaların büyük çoğunluğunun EKB belgesi sorunu 36 ay sonuna kadar çözülmedikçe
01.01.2020 tarihinden itibaren yine Elektrik şirketleri haksız yere tüketici nezdinde
peşinen suçlu ilan edilecek ve yüz binlerce tüketici mağduriyet yaşayacaktır.
Coşkun
Tezel
coskuntezel44@gmail.com
